Na monitoring wód składają się systematyczne pomiary, ocena jak i prognoza stanu środowiska. Celem monitoringu jest sprawdzenie stanu jakości wód, a dzięki temu możliwość podejmowania wszelkich działań na rzecz jej poprawy, jeżeli jest ona potrzebna.
W Polsce monitoringiem wód zajmuje się Państwowy Monitoring Środowiska.
Cel monitoringu wód
Badanie wód przez Państwowy Monitoring Środowiska wynika z art. 349 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku – Prawo wodne zwane dalej ustawą.
Celem badań jest kompetentny zbiór danych o stanie wód, a także ochrona wód przed ich zanieczyszczeniami. Działanie planowane jak i monitoring są realizowane zgodnie z 6 letnim cyklem gospodarowania wodami. Powyższy cykl wynika z przepisów krajowych, które powstały na podstawie wymagań dyrektywy 200/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. Dyrektywa ta ustanowiła wspólnotowe ramy działania w polityce wodnej.
Kategorie wód w Polsce
Polska znajduje się w zlewach 3 mórz: Morza Bałtyckiego, Morza Północnego, a także Morza Czarnego. Część zlewisk Morza Bałtyckiego tworzą dorzecza największych polskich rzek: Wisły i Odry, a także dorzecza rzek mniejszych: Ücker, Jarft, Świeżej, Pregoły i Niemna. Zaś do zlewni Morza Północnego należy polska część Łaby, a do zlewni Morza Czarnego polskie fragmenty Dniestru i Dunaju.
Jak wykonuje się ocenę stanu wód?
Ocenę stanu wód wykonuje się na podstawie wyników państwowego monitoringu środowiska, a następnie prezentuje się ocenę stanu ekologicznego i chemicznego.
Stan ekologiczny to określenie jakoś struktur jak i funkcjonowania ekosystemu wód. W ocenie stanu specyficzną role mają hydromorfologiczne elementy, które razem z elementami fizykochemicznymi wspierają ocenę elementów biologicznych.
Stan chemiczny bada się na podstawie analizy wyników pomiarów zanieczyszczeń chemicznych. Głównie analizuje się je poprzez porównanie wyników z normami środowiskowymi.
Monitoring wód podziemnych
Monitoring wód podziemnych jest prowadzony w sieciach: krajowych regionalnych jak i lokalnych. W związku ze zmiana podziałów jednolitych części wód od 2016 r. zostały wyodrębnione 172 jednolite części, które obejmują obszar Polski. Badania stanu chemicznego są realizowane w ramach: monitoringu diagnostycznego (odbywa się co 3 lata), operacyjnego ( realizowany jest raz, dwa razy w roku), a także badawczego ( głównie prowadzony tam gdzie możliwe jest niezrealizowanie celów środowiskowych) . Wyniki i ocena powyższych badań wód podziemnych służy do modernizacji działań związanych z ochrona jak i gospodarowaniem zasobami wodnymi.